Rozdzielczość dokumentów graficznych. Kiedy wysoka znaczy wysoka?

rozdzielczość

Rozdzielczość jest pojęciem, które upowszechniło się do tego stopnia, że wiele osób wie co oznacza, ale nie potrafią tego zdefiniować. Jakby się dobrze zastanowić to definiowanie tego nie jest rzeczą prostą. Dlatego postanowiłem, że przybliżę temat rozdzielczości, aby nie była już tak bardzo tajemnicza. Najważniejsze jest jednak to, aby pojęcie rozdzielczości było zrozumiałe dla osób, które pragną osiągnąć dobrą jakość druku materiałów reklamowych bo w takich zastosowaniach pojęcie rozdzielczości, wysokiej rozdzielczości ma kluczowe znaczenie.

Rozdzielczość ekranu

Pracując z plikami graficznymi mamy do czynienia z rozdzielczością obrazka. Jednak pojęcie rozdzielczości często poruszamy zanim zaczniemy pracować w programie graficznym. Mianowicie ustalamy rozdzielczość obrazu, czyli tego w jakiej rozdzielczości pracuje nasz ekran. Rozdzielczość ekranu jest osobnym parametrem od rozdzielczości plików graficznych. Oznacza ono ilość pikseli (najmniejszych składowych budujących obraz) na szerokość i wysokość. Czyli rozdzielczość np.: 1024×768 oznacza, że obraz na ekranie ma 1024 punkty szerokości (linie na szerokość) i 768 pikseli na wysokość. Rozdzielczość obrazu wyświetlacza można często zmieniać (jeśli jest to np.: monitor) ale zaleca się pracę na tzw. rozdzielczości natywnej czyli najwyższej ustawionej fabrycznie.

Rozdzielczość wyświetlacza nie musi się pokrywać z rozdzielczością obrazka, który wyświetla. Jednak wtedy w zależności od tego czy rozdzielczość ekranu jest większa czy mniejsza od rozdzielczości obrazka, będziemy widzieli albo obrazek mniejszy, taki który nie zajmuje całej powierzchni ekranu, albo jego wycinek, ponieważ nie będzie się na nim mieścił.

Najlepiej zademonstrować to na przykładzie:

rozdzielczosc_1Pisząc ten artykuł najistotniejsze jest dla mnie aby czytelnik zrozumiał pojęcie rozdzielczości samego obrazu graficznego. Monitor jakim dysponuje, to już osobna sprawa i zostawmy to w tej chwili, aby nie komplikować dalej sytuacji.

Rozdzielczość pliku graficznego

Jeśli chcemy aby obraz był dobrej jakości musi mieć wysoką rozdzielczość. To zdanie wydaje się oczywiste i powszechnie wiadome. Jednak kiedy rozdzielczość jest wysoka? To już nie jest takie oczywiste. Najpierw musimy zadać sobie pytanie czy obrazek będzie drukowany czy będzie tylko wyświetlany na monitorze. Jeśli to pierwsze rozdzielczość musi być znacznie wyższa. Ale po kolei…

Obrazek na ekranie zbudowany jest z tzw. pikseli, czyli najmniejszych składowych (kwadracików). Wobec tego można powiedzieć że rozmiar obrazka to np.: 1000×1000 pikseli. Co to oznacza? Czy to dużo? To czy to dużo, zależy co chcemy z tym zrobić. Jeśli chcieli byśmy pozostawić na ekranie (np.: użyć na stronie internetowej) to musimy tylko odnieść się do tego jakie rozmiary są wymagane (w pikselach) na stronie www. Jeśli strona wymaga 500×500 pikseli to nawet dwukrotnie za dużo. Ale w profesjonalnych programach takich jak Photoshop dowiemy się, że rozmiar w pikselach to baza do dalszych działań. Jest to coś czym dysponujemy jak pewna pula pieniędzy w portfelu i do druku 1000×1000 pikseli to bardzo niewiele. Nie można magicznie wyczarować więcej, więc musimy dysponować tym co mamy. Wobec tego konkretnie. Plik z rozdzielczością 1000×1000 pikseli pozwala na wydrukowanie w doskonałej jakości dokumentu o rozmiarze 8,5 cm na 8,5 cm albo katastrofalnej jakości 2,5m x 2,5m. Na ekranie za każdy razem będzie to 1000 x 1000 pikseli, które wyglądają dobrze mogą być tylko mniejsze lub większe, ale kiedy mówimy o druku należy zrozumieć, że potrzebna jest wyższa rozdzielczość, czyli zagęszczenie pikseli w obrazie czego monitor nie odda a druk i owszem. Monitor w systemie Windows pracuje z rozdzielczością 72 ppi (pixels per inch), czyli punkty na cal. Oznacza to, że na jeden cal ekranu przypadają 72 punkty. Jeśli zwiększymy tą informację, to nic się nie zmieni poza rozmiarem dokumentu w KB (zwiększy się) i zagęszczeniem informacji. Upchnie się w dokumencie więcej danych. Nic się jednak nie zmieni na naszym ekranie, ponieważ 1000 x 1000px i 72 dpi będzie wyglądało tak samo jak 1000 x 1000px i 300 dpi. Ale w dokumencie jest więcej treści, a to oznacza, że możemy np. wybrać z niego mały fragment i go powiększyć nadal będzie miał doskonałą jakość. Fachowo mówimy na taką operację przekadrowaniem, lub po prostu kadrowaniem. Druk pokaże różnicę w jakości dokumentu 72 dpi kontra 300 dpi na pierwszy rzut oka. Ponieważ proces technologiczny druku unaocznia tą różnicę. Dlatego obraz 1000x1000px w 72 dpi kontra 1000x1000px w 300 dpi w druku będzie stanowił różnicę.

Ilustracja to pokazuje najlepiej:

rozdzielczosc_2

Istotne wnioski z powyższego akapitu to:

  1. Piksele na piksele mówią nam jaką pulą dysponujemy. To jak pieniądze w portfelu, które można wydać na dużo kiepskiego jedzenia, albo jeden drogi ser pleśniowy (ser pleśniowy nie jest w moim guście, ale gusta są różne;). Tak jak za te same pieniądze można kupić różne jedzenie tak i nasze opcje w kwestii druku wyglądają podobnie. Możemy wydrukować mały obrazek w super jakości albo duży w kiepskiej.
  2. Możemy przekładać rozmiar na rozdzielczość. Oznacza to że możemy zmniejszyć obrazek i zwiększyć rozdzielczość i odwrotnie. Możemy powiększyć obrazek, co będzie skutkowało jego słabszą rozdzielczością ale większym rozmiarem. To wynika z pkt 1.
  3. Zdjęcie wykonane aparatem cyfrowym w małej ilości Megapikseli da nam małą ilość pikseli a co za tym idzie zdjęcie nie nada się często do druku, ponieważ wraz z małą ilością pikseli jest mała rozdzielczość. To wynika z pkt 1 i 2.
  4. Rozdzielczość potrzebna dla monitorów to 72 dpi a dla druku przynajmniej 200 dpi. Najlepiej 300 dpi. Większa nie jest już konieczna.
  5. Dpi i ppi to nie jest to samo, choć roboczo tak się uznaje. Aby dokładniej zapoznać się z tym tematem (dla wnikliwych) odsyłam do wikipedii.
  6. W grafice wektorowej pojęcie rozdzielczości nie istnieje. Liczy się tylko rozmiar. Dlatego np.: logo powinno być zapisywane tylko jako wektor i w razie potrzeby rasteryzowane. Po więcej detali zapraszam tutaj.