Dla wszystkich moich klientów, którzy chcieli by poszerzyć swoje wiadomości oraz jako pomoc dla samego mnie, postanowiłem napisać kilka słów na temat dwóch rodzajów grafiki z którymi każdy projektant i grafik komputerowy musi być za pan brat. Nie każdy klient jednak zdaje sobie sprawę z różnicy pomiędzy jedną a drugą grafiką, a powinien orientować się choćby dlaczego otrzymuje logo w takich dziwnych formatach jak *.cdr, *.ai czy *.eps, formatach których samodzielnie nie może otworzyć a ponadto jego uszy drażnią dziwne sformułowania jak wektor, krzywe, fonty etc.
Zacznijmy od grafiki rastrowej…
Z grafiką rastrową (bitmapą) mamy do czynienia w większości przypadków. Kiedy pracujemy w systemie Windows i patrzymy na zdjęcie na tapecie systemu oraz kiedy robimy zdjęcie cyfrowe. Takie obrazy mają tą właściwość, że zapisane są jako matryca punktów (pikseli). Czyli małych prostokątów, których pewna liczba składa się na całość obrazka.
Np.: Wykonując zdjęcie aparatem o matrycy 15 MP (megapikseli) wykonujemy obraz składający się z 15.000.000 pikseli, czyli mamy 15 milionów małych pikseli, które są ułożone w jakiś sposób na szerokość i wysokość, co potocznie nazywamy rozdzielczością (np.: 4752 x 3168 = 15.054.336 pikseli). To jak są rozmieszczone piksele na szerokość i wysokość definiuje proporcje w jakich obraz został wykonany. Klasycznie w fotografii cyfrowej są to proporcje 3:2, ale w projektowaniu mogą być dowolne.
Plusy i minusy grafiki rastrowej
Do plusów można zaliczyć doskonałej jakości obraz odwzorowujący to jak otoczenie postrzega nasze oko. Czyli dużą ilość kształtów, kolorów i przejść tonalnych. Jest to jedyny sposób cyfryzacji otaczającego nas otoczenia w zbliżonej formie.
Minusy są jednak bardzo odczuwalne. Przede wszystkim jesteśmy uzależnieni od rozmiaru i rozdzielczości obrazu. Modyfikowanie go jest trudne, wymaga skomplikowanych algorytmów i dużej mocy obliczeniowej. Obrazy takie są ciężkie i przesłanie ich wymaga sporej ilości danych. Formy kompresji takie jak jpg są dobre, ale ich stratność nie zawsze jest do przyjęcia.
Do rzeczy – grafika wektorowa
Grafika wektorowa to inny sposób spojrzenia na grafikę komputerową. Jest to matematyczny zapis punktów, podobnie jak w dziecięcych kolorowankach, w stylu połącz punkty od 1…x
Przydatność i możliwości grafiki wektorowej są nieocenione. Konkretnie rzecz ujmując mamy do czynienia z punktami o współrzędnych (x i y) oraz krawędziami je łączącymi. Punkty nazywamy fachowo węzłami. Mogą z nich wychodzić proste, lub krzywe.
W grafice wektorowej mamy do czynienia z obiektami, co oznacza, że powstają pewne odseparowane od siebie kształty otwarte, lub zamknięte. Mogą być także wypełnione jakimś kolorem (pod warunkiem że są zamknięte) i obrysowane stylizowaną linią.
Widać od razu, że taki rodzaj grafiki nie nadaje się do opisu otaczającej nas ekstremalnie złożonej rzeczywistości wizualnej. Owszem, ale nadaje się do wielu innych zastosowań. Technika oparta o kształty wektorowe ma swoje zastosowanie choćby w fontach (popularnie i blednie zwanych czcionkami – np.: Arial). Zapisane są one w systemie operacyjnym właśnie w postaci wektorowej, dzięki temu zawsze dobrze się prezentują niezależnie od rozmiaru. Tak więc okazuje się – drogi czytelniku – że na co dzień kiedy piszesz dokument w popularnym Wordzie korzystasz nagminnie z grafiki wektorowej zarówno kiedy piszesz tekst jak i kiedy wstawiasz symbole z tzw. cliparts czy tabele.
Wektor i logo
Wektory to też kształty obowiązkowo używane w tworzeniu logo / logotypie, oraz wielu prostych przekazach graficznych, które mają być lekkie, łatwe do edytowania i przede wszystkim uniezależnione od rozmiaru/rozdzielczości. W przypadku grafiki wektorowej nie ma pojęcia rozdzielczości, jest tylko rozmiar, który jest absolutnie dowolny. Czyli zapisując np.: logo w wektorze uzyskujemy ogrom możliwości skalowania i przekształcania logo. Ponieważ jest to prostu zapis współrzędnych matematycznych możemy szybko:
- wygrawerować laserowo nasz znak,
- wyhaftować na materiale,
- wyciąć ploterowo np.: w folii,
- czy też stworzyć jego trójwymiarowy obraz za pomocą narzędzi do modelowania 3D.
Należy jeszcze dodać, że grafika wektorowa jest zapisywana w innych formatach niż znane większości ludzi korzystających na co dzień z komputera. Nie jest to jpg, bmp, czy gif. Są to formaty takie jak *.cdr – Corel Draw, *.ai – Adobe Illustrator, lub *.pdf i *.eps.
Plusy i minusy grafiki wektorowej
Zalety grafiki wektorowej są ogromne. Dzięki uniezależnieniu od rozdzielczości, można je skalować dowolnie bez utraty jakości. Są łatwe do edycji i przekształceń. Wady są również oczywiste – nie nadają się do bardzo skomplikowanych kształtów i nie opiszą właściwie przejść tonalnych skomplikowanych scen.
Potrzeba opanować obie techniki, aby móc właściwie z nich korzystać w zależności od sytuacji. W powyższym tekście mogą nie do końca być zrozumiałe zwroty dotyczące rozdzielczości obrazu, ale o tym już niebawem również napiszę.